Ekonobi

1- Amaç Ve Kapsam

Ekonobi Teknoloji A.Ş (Bundan sonra “Ekonobi veya Şirket” olarak anılacaktır) tarafından hazırlanan işbu politika; Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörizmin Finansmanı (AML/CFT) ile mücadele kapsamında, Şirket faaliyetlerinin 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun başta olmak üzere yürürlükteki tüm mevzuatlar uyarınca hareket ettiğinin kullanıcılara bildirilmesi amacıyla oluşturulmuştur.

Ekonobi; AML Politikası kapsamında gerek ulusal, gerek uluslararası olmak üzere belirlenen tüm norm ve standartlara uygun davranarak büyük bir titizlikle çalışmakta, Şirket yönetiminin ve çalışanlarının bu standartlara uymalarını amaçlamaktadır.

Ekonobi; yasal olmayan işlemlerin finansal sistem içerisine dahil edilerek meşrulaştırılmasına engel olmak amacıyla Mali Suçları Araştırma Kurulu (“MASAK”) ile ilgili mevzuat çerçevesinde işbirliği yapmakta, Şirket içerisinde periyodik olarak çalışanların bilinç düzeyinin artması için eğitimler vermekte ve Kullanıcılarına güvenilir bir Platform deneyimi sunmaktadır.

Uluslararası perspektifte yayımlanmış ve uluslararası tavsiye niteliği taşıyan OFAC (Yabancı Varlık Kontrol Ofisi), FATF (Mali Eylem Görev Gücü) gibi uygulamaları oldukça önemseyen Ekonobi, bu çalışmaları kendisine yol haritası olarak düstur edinmiştir. Şirket suç gelirlerinin aklanması ile suç ve terörizmin finansmanına konu olabilecek işlemleri önlemek için gerekli tüm önlemleri almak için en üst düzeyde gayret göstermekte, gelişme ve güncellemeleri takip ederek Şirket nezdinde uygulamaktadır.

Bu politika Ekonobi’nin tüm iş kollarını ve çalışanlarını kapsamaktadır. Pozisyonları her ne olursa olsun tüm çalışanlar ve danışmanlar; 11.10.2006 tarihli 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkındaki Kanun’a, 07.02.2013 tarih ve 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkındaki Kanun’a ve bu Kanunlara ait tüm alt düzenlemelere ve Ekonobi’nin hazırladığı tüm prosedürlere uymak zorundadır. Yasal düzenlemeler, Ekonobi’nin oluşturduğu standartlardan daha esnek ise Ekonobi standartları geçerli olacaktır. Politikanın kapsamı aşağıdaki beş ana bileşenden oluşmaktadır;

  • Müşterinin tanınması
  • Risk yönetimi
  • İzleme ve kontrol
  • Eğitim
  • Denetim

2- Dayanak

İşbu Politika, 11.10.2006 tarihli ve 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun uygulanmasına yönelik olarak hazırlanan ve 16.09.2008 tarihli ve 26999 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik’in 7 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

İşbu Politikanın hazırlanmasında öncelikle 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun hükümleri esas alınmıştır. Buna ek olarak, aşağıda belirtilen ikincil düzenlemeler de dikkate alınmıştır:

  • 09.01.2008 tarihli Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik
  • 16.09.2008 tarihli Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanın Önlenmesine İlişkin Yükümlülere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik
  • 07.11.2007 tarihli Terörün Finansmanına Yönelik Şüpheli İşlemlerin Bildirimi Genel Tebliği
  • 09.04.2008 tarihli Sıra No:5 Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği
  • MASAK tarafından yayımlanan Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları İçin Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Yükümlülüklere İlişkin Temel Esaslar Rehberi
  • 30.04.2021 tarihli Sıra No:19 Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği
  • 08.02.2022 tarihli Aracı Kurumlar ve Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Tebliğ

3- Tanımlar

Kripto Varlık: Dağıtık defter teknolojisi veya benzer bir teknoloji kullanılarak sanal olarak oluşturulup dijital ağlar üzerinden dağıtımı yapılan, ancak itibari para, kaydi para, elektronik para, ödeme aracı, menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracı olarak nitelendirilmeyen gayri maddi varlıkları,

MASAK: T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Mali Suçları Araştırma Kurulu’nu,

KYC: Müşterini Tanı Politikasını (Know Your Customer)

FATF: Mali Eylem Görev Gücü’nü (Financial Action Task Force)

CFT: Terörün Finansmanının Önlenmesi’ni (Counter Terrorist Financing)

AML: Kara Para Aklamanın Önlenmesi’ni (Anti Money Laundering)

EDD: Geliştirilmiş Durum Tespitini (Enhanced Due Diligence)

CDD: Müşteri Durum Tespiti’ni (Customer Due Diligence)

OFAC: Yabancı Varlıkları Kontrol Ofisi’ni (Office Of Foreign Assets Control)

Gerçek Faydalanıcı: Yükümlü nezdinde işlem gerçekleştiren gerçek kişileri, adına işlem yapılan gerçek kişi, tüzel kişi veya tüzel kişiliği olmayan teşekkülleri nihai olarak kontrolünde bulunduran ya da bunlar üzerinde nihai nüfuz sahibi olan gerçek kişi veya kişileri,

PEP (“Politically Exposed Persons”):Siyasi etki gücü yüksek kişileri (örnek olarak; bir ülkenin devlet veya hükümet başkanları, milletvekilleri, belediye başkanları, siyasi parti yöneticileri ile önemli mevkideki parti temsilcileri, üst düzey hükümet görevlileri, adli ya da askeri personeli, önemli nitelikteki kamu kurum ve kuruluşlarının üst düzey yöneticileri, elçilik ve konsoloslukları ile bunların yöneticileri ve bu kişilerin 1.derece yakınları, danışman ve iş ortakları, ilişkisi olduğu öğrenilen ticari işletmeler.)

NVİ: T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nü,

Platform: Şirket tarafından kullanıma sunulmuş internet sitesi ile mobil uygulama üzerinden Kripto Varlık alım satımlarına aracılık eden mobil uygulamaları,

Politika: İşbu Politikayı, Müşterini Tanı (KYC), Suç Gelirlerinin Aklanması (AML) ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesine İlişkin Politikayı,

Kullanıcı: Platformu kullanan veya alım-satım işlemlerini gerçekleştiren Türkiye’de yerleşik gerçek kişileri,

Risk: Sunulan hizmetlerden Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörizmin finansmanı amacıyla yararlanılması ya da kanuni yükümlülüklere tam olarak uyulmaması nedeniyle Ekonobi’nin yada Ekonobi çalışanlarının maruz kalabilecekleri mali ya da itibari zarar ihtimalini,

Riskli Ülkeler: Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı suçlarının önlenmesi konusunda yeterli düzenlemelere sahip olmayan, bu suçlarla mücadele konusunda işbirliği yapmayan veya yetkili uluslararası kuruluşlarca riskli kabul edilen ülkelerden T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından duyurulanları,

Suç Geliri: Suçtan kaynaklanan malvarlığı değerini,

Sürekli İş İlişkisi: Şirket ile Kullanıcı arasında, Kullanıcı adına üyelik işlemi gerçekleştirildikten sonra, Kullanıcının hizmetlerden faydalanabilir hale gelmesi ile başlayan ve niteliği itibarıyla devamlılık unsuru içeren iş ilişkisini,

Şirket: Ekonobi Teknoloji Anonim Şirketi’ni,

Şüpheli İşlem: Şirket nezdinde veya Şirket aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işlemlere konu malvarlığının yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına, terörist eylemler için ya da terör örgütleri, teröristler veya terörü finanse edenler tarafından kullanıldığına veya bunlarla ilgili ya da bağlantılı olduğuna dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması halini,

Sır Saklama Yükümlülüğü:MASAK’a Şüpheli İşlem bildiriminde bulunulduğu bilgisi, yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanları ile yargılama sırasında mahkemeler dışında, işleme taraf olanlar dahil kimse ile paylaşılmaması yükümlülüğünü,

Tedbirler Yönetmeliği:09.01.2008 tarihli ve 26751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ve 5549 sayılı Kanunun 27. maddesine dayanılarak hazırlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik,

Terörün Finansmanı Suçu: 6415 sayılı Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanunun 3’üncü maddesinde sayılan fiilleri,

Uyum Görevlisi: Şirket’in, mevzuatın getirmiş olduğu yükümlülüklere uyumunu sağlamak amacı ile Yönetim Kurulunca atanan ve gerekli yetki ile donatılmış personeli,

Uyum Yönetmeliği: 16.09.2008 tarihli ve 26999 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ve 5549 sayılı Kanunun 5 inci maddesine dayanılarak hazırlanan Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik’i, ifade eder.

4- Temel Prensipler

Şirket’in kurumsal yönetişim yapısı üç hat savunma modeli (three line defence) ile uyumludur. Üç hat savunma modelinde; ilk hatta Şirket’in tüm iş süreçlerine yönelik riskler hakkında kontroller gerçekleştirilerek bunların elimine edilmesine çalışılır. İkinci hatta, bu kontrollere ilişkin güvence fonksiyonları sağlanır, bu sayede ilk hatta tespit edilemeyen risklerin ikinci basamakta tespit edilmesi sağlanır. Üçüncü hatta, Şirket’in içerisindeki işlemlere ilişkin Şirket içinde denetim gerçekleştirilir. Bu son hatta, ilk iki hattın sağlıklı işlemesi, varsa boşluk ve zafiyetlerin kapatılması hedeflenirken, daha önceki aşamalarda bir şekilde tespit edilemeyen bir risk varsa, bu riskin de son aşamada elimine edilmesi sağlanır. Üç hat savunma modeli ile Şirket içinde veya Şirket aracılığıyla Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörizmin Finansmanın Önlenmesi ile riski kontrolünün sürekli ve etkin bir şekilde yürütülmesi sağlanır.

İşbu Politika, Şirket nezdinde oluşan riskli konularda nasıl hareket edilmesi ve bu konuların daha üst düzeylere iletilmesi için rehberlik yapar.

Şirket, kamu kurumları ve idari otoritelerle uyumlu olarak çalışır ve onlardan gelen talepleri en hassas şekilde ele alır. Düzenleyici ve denetleyici kurumlardan gelen bilgi taleplerine ilgili mevzuat çerçevesinde cevap verir.

5- Yetki Ve Sorumluluklar

Şirket’in faaliyetleri kapsamında işbu Politika’nın yeterli ve etkin bir şekilde uygulanabilmesi ve uyum programının etkin bir şekilde yürütülebilmesi bakımından nihai sorumluluk Yönetim Kurulu’ndadır. Yönetim Kurulu’nun başlıca sorumlulukları şunlardır:

  • Şirket’in işbu Politika ve ilgili mevzuat kapsamındaki yükümlülükleri nezdinde uyumunu sağlamak,
  • Şirket Uyum Görevlisi’ni atamak,
  • Uyum Görevlisi ve uyum biriminin yetki ve sorumluluklarını açık ve yazılı bir şekilde belirlemek,
  • Kurum Politikası ve prosedürlerini, yıllık eğitim programlarını ve bunlarda yapılacak değişiklikleri onaylamak,
  • Risk yönetimi, izleme ve kontrol, iç denetim faaliyetlerinin sonuçlarını değerlendirmek,
  • Tespit edilen hata ve eksikliklerin zamanında giderilmesi adına gereken tedbirleri almak,
  • Uyum programındaki tüm faaliyetlerin etkin bir şekilde ve koordinasyon içerisinde yürütülmesini sağlamak.

Şüpheli İşlemlerin en uygun şekilde raporlanması, tüm Şirket çalışanlarına ait bir sorumluluktur. Risk içeren konular; telefon, e-posta gibi doğrudan iletişim kanalları ile Uyum Birimi’ne iletilir.

Olağan dışı görülen Şüpheli İşlemlerin tespit edilip, Uyum Birimi’ne iletilmesi tüm Şirket çalışanlarının görevi ve sorumluluğudur. Tüm Şirket çalışanları bu bilinç ile görev yapar ve şüpheli ya da olağandışı olarak görülen işlemlerin zamanında tespit edilmesi, Uyum Birimi’ne bildirilmesi, araştırılması ve raporlanması için azami gayreti gösterir.

Tüm Şirket çalışanları, günlük iş akışında karşılaştıkları olağan dışı bir hareketin, Şüpheli İşlem olabileceğinin bilincinde olup, bunları zamanında tespit etme konusunda gereken gayreti gösterir.

Tüm Şirket çalışanlarının, ilgili mevzuatın izin verdiği ölçüde, Kullanıcısına makul ve mantıklı sorular sorma ve olağan dışı bulduğu konular hakkında açıklama talep etme hakkı bulunmaktadır.

Şüpheli İşlem tespitinde bulunan Şirket çalışanları, her ne koşulda olursa olsun, bu durumu ve şüpheli işlemi raporlayacağını herhangi bir Kullanıcı veya 3. kişi ile paylaşmaz. Şirket çalışanının aksi yönde hareket ettiği tespit edilir ve gereken gizlilik ve özenin gösterilmediği tespit edilir ise ilgili Şirket çalışanı bu durumdan şahsen sorumlu tutulur.

6- Uyum Birimi

Şirket Yönetim Kurulu, Uyum Görevlisinin görev ve sorumluluklarını etkin bir şekilde yerine getirilebilmesini sağlamak amacıyla, Şirket’in büyüklüğü, işlem hacmi, karşılaşılabilecek riskler gibi unsurları göz önüne alarak bir uyum birimi oluşturur. Henüz regüle bir piyasa olmaması ve bu bağlamda Uyum Görevlisi atama zorunluluğu olmamasına karşın, Şirket regüle bir piyasa içerisindeymiş gibi hareket eder ve Uyum Birimi içerisinde faaliyetlerini sürdürmek adına Yönetim kurulu tarafından Uyum Görevlisi atanır. Uyum Birimi doğrudan Uyum Görevlisi’ne bağlı olarak çalışır ve uyum programının yürütülmesinden sorumludur.

Bu birimin Şüpheli İşlem bildirimi sürecinin gizliliğine uygun olarak hareket etmesi gerekmektedir. Uyum biriminde görevli personelin gizliliği ihlâl etmemesi için gereken tedbirler, Yönetim Kurulu ve Uyum Görevlisi tarafından alınacaktır.

Uyum Görevlisinin Yetkileri;
  • Şirket’in Kanun ve Kanun uyarınca çıkarılan düzenlemelere uyumunu sağlamak amacıyla gerekli çalışmaları yapmak ve MASAK dahil ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile gerekli iletişim ve koordinasyonu sağlamak,
  • Şirket’in Kurum politikasını ve prosedürlerini oluşturmak ve kurum politikalarını Yönetim Kurulunun onayına sunmak,
  • Risk yönetimi politikasını oluşturmak ve risk yönetimi faaliyetlerini yürütmek,
  • İzleme ve kontrol politikalarını oluşturmak ve buna ilişkin faaliyetleri yürütmek,
  • Suç gelirlerinin aklanmasının ve terörün finansmanının önlenmesine yönelik eğitim programına ilişkin çalışmalarını Şirket Yönetim Kurulunun onayına sunmak ve onaylanan eğitim programının etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak,
  • Kendisine iletilen veya resen öğrendiği şüpheli olabilecek işlemler hakkında yetki ve imkânları ölçüsünde araştırma yaparak edindiği bilgi ve bulguları değerlendirmek ve şüpheli olduğuna karar verdiği işlemleri MASAK’a bildirmek,
  • Bildirimlerin ve ilgili diğer hususların gizliliğinin sağlanmasına yönelik gerekli tedbirleri almak.

Uyum Görevlisinin yukarıda belirtilen iş ve işlemlerle görevli ve sorumlu olması, Yönetim Kurulunun sorumluluğunu ortadan kaldırmayacaktır.

MASAK ile gerekli iletişim ve koordinasyonun sağlanmasında Şirket’in MASAK’a bilgi ve belge verme yükümlülüğü, Uyum Görevlisi tarafından yerine getirilecektir. Şirketten istenen bilgi ve belgelerin, MASAK tarafından belirlenen ve bildirilen şekilde iletilmesi zorunludur.

Uyum Görevlisi tüm bu süreç boyunca yukarıda sayılan görevlerini ve sorumluluklarını yerine getirirken; iyi niyetli, makul ve dürüst bir şekilde, tarafsız ve bağımsız bir irade ile hareket etmek zorundadır. Uyum Görevlisinin bu şekilde bağımsız bir irade ile karar verebilmesinin sağlanması için, Şirket’in Yönetim Kurulu gerekli kurum içi düzenlemeleri yapmalıdır. Bu kapsamda Uyum Görevlisinin Şirket bünyesindeki tüm birimlerden, kendi görev alanı ile ilgili her tür bilgi ve belgeyi talep edebilecek yetkiye haiz olması, talep edilen belgelerin zamanında Uyum Görevlisince erişilebilir olmasını sağlayacak gerekli sistemi Yönetim Kurulu kuracaktır.

7- Risk Seviyesi Yönetimi

  • Müşteri Seviyeleri

    Şirket, yalnızca Türkiye’de yerleşik gerçek kişileri Kullanıcı olarak kabul etmektedir. Platform nezdinde bu Kullanıcılar, üç farklı seviye türüne sahip olup, ilgili seviyeler şu şekildedir:

    • Misafir Seviye (Level 0)

      Bu seviyedeki Kullanıcıların telefon ve/veya e-mail bilgisi kaydedilir. Misafir seviyesindeki kişiler herhangi bir kimse olarak kabul edilir ve bunlarla Şirket arasında kullanıcı sözleşmesi bulunmaz. Misafir seviyesindeki Kullanıcıların yalnızca platformu ve platform üzerindeki sekmeleri görüntüleme yetkisi bulunmaktadır. Bu Kullanıcılar, Şirket ile müşteri ilişkisi kurmaksızın ve işlem yapmaksızın Platformu görüntüleyebilmekte ve kullanıcı deneyimi gerçekleştirilebilmektedir.

    • Birinci Seviye Kullanıcı (Level 1)

      Kullanıcı bilgilerinin NVİ (Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü) sistemi üzerinden teyit edilebilmesi için Kullanıcıdan; adı, soyadı, doğum tarihi, uyruğu, kimlik belge türü, T.C. kimlik numarası, meslek bilgisi, adres ve e-posta adresi bilgilerinin alındığı Kullanıcı grubudur. Bu aşamada üyelik işlemi tamamlanırken, eş zamanlı olarak Kullanıcı AML kapsamında yasaklı liste taramasından geçirilmekte, bu aşamada OFAC, PEP, UN, EU, FATF, FACT, IOSCO, INTERPOL Listesi, WorldCheck gibi Dünya genelindeki yasaklı liste taramaları ile Türkiye genelinde EGM Terör Listesi, EGM İnaktif Terör Listesi, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı Mavi Liste - Yeşil Liste - Gri Liste - Kırmızı Liste, SPK İşlem Yasaklıları Listesi, Bakanlar Kurulu Kararı ile Malvarlığı Dondurulanlar Listesi gibi listeler başta olmak üzere yasaklı liste kontrolleri yapılmaktadır. İlgili listelerde ismi yer alan Kullanıcılar detaylı incelenerek, risk kategorisine göre değerlendirilmekte ve riskli bulunan Kullanıcılar sisteme üye olarak kabul edilmemektedir.

      Birinci seviye Kullanıcıların Türk lirası cinsinden para yatırma ve çekme limitleri aşağıda sunulmuştur. Ancak Kullanıcının risk seviyesine göre limitler Şirket politikası gereğince değiştirilebilir.

      Bu seviyede, Türk lirası yatırma ve çekme işlemi gerçekleştirilebilirken, Kripto varlık yatırma ve çekme işlemleri yapılmamakta olup bu işlemler yalnızca ikinci seviyede yapılabilmektedir.

      KYC DURUMUTL YATIRMA-ÇEKMEKRİPTO VARLIK YATIRMA-ÇEKME
      Birinci Seviye Kullanıcı0-185.000 TL Yatırma-Çekme işlemi gerçekleştirilebilir.Yapılamaz.
    • İkinci Seviye Kullanıcı (Level 2)

      İkinci Seviye Kullanıcı, kimlik tespiti bizzat kimlik örneği üzerinden yapılmış Kullanıcıyı ifade etmektedir. Bu seviyede, Kullanıcının kimlik bilgileri ile adresinin teyidi Tedbirler Yönetmeliğinde yer alan teyit yöntemleri ile gerçekleştirilir. İkinci seviye Kullanıcılar için aşağıdaki kural ve limitler uygulanır. Ancak Kullanıcının riskine göre ilave limitler uygulanabilir.

      Kripto Varlık çekmek için Kullanıcının mutlaka en az bir kez para yatırma veya çekme işlemi gerçekleştirmesi ve bu işlemin üzerinden en az 24 saat geçmesi gerekmektedir.

      KYC DURUMUTL YATIRMA-ÇEKMEKRİPTO VARLIK YATIRMA-ÇEKME
      İkinci Seviye Kullanıcı

      TL Yatırma: Sınırsız

      TL Çekme: 1 milyon TL/günlük

      Kripto Varlık Yatırma:Sınırsız Kripto Varlık Çekme: 1 milyon TL/günlük (İlk işlem gerçekleştirilmeden önce, en az 1 kez TL yatırma/çekme işlemi yapılması ve bu işlemin üzerinden 24 saat geçmesi gerekmektedir).

  • Risk Grupları

    Risk tanımlamaları aşağıdaki şekilde üç kategoriden oluşmaktadır:

    • Müşteri Riski,
    • Hizmet Riski,
    • Ülke Riski.
    • Müşteri Riski

      Müşteri riski; Kullanıcının faaliyet gösterdiği iş kolunun, yoğun nakit kullanımı, yüksek değerli malların alım satımı veya uluslararası fon transferlerinin kolayca gerçekleştirilmesine imkân vermesi; Kullanıcının veya Kullanıcı adına veya hesabına hareket edenlerin, suç gelirlerinin aklanması veya terörün finansmanı amacıyla hareket etmek suretiyle Şirket’in suistimal edilmesi riskidir.

      Şirket, kendi kriterlerine dayanarak, belirli bir müşterinin, Kara Para Aklama ve Terörün Finansmanı konusunda daha yüksek bir risk yaratıp yaratmayacağını belirler. Bu tanımlamada, farklı risk değişkenlerine yer verilmesine önemle dikkat eder.

      Şirket; Kullanıcının mesleği, iş geçmişi, mali durumu, hesap hareketleri, ticari faaliyeti, yerleşik olduğu ülke ve ilgili diğer göstergeleri dikkate alarak mevcut bilgiler ve olanaklar dahilinde suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanı açısından risk profilini belirlemektedir. Kullanıcılardan, birinci seviye kullanıcı olma aşamasında ve Uyum Görevlisinin gerekli gördüğü zamanlarda, “Müşteri Tanıma Formu”nu doldurması istenmektedir. Bu formun amacı, Kullanıcılar hakkındaki bilgi, belge ve kayıtların temin edilmesi ve güncelliğinin sağlanmasıdır.

      Aşağıda yer alan özelliklere sahip kişilerin potansiyel olarak daha yüksek risk taşıdıkları varsayımı ile hareket edilmektedir:;

      • Bilgi ve belge vermekten ve kayıt altına girmekten kaçınan kişiler,
      • İş ilişkilerini alışılmadık şartlarda yürüten kişiler,
      • İsimsiz (Anonim) olarak veya rumuz ile hesap açtırmak isteyen kişiler,
      • Nakit işlemlerin yoğun olduğu veya nakit yoğun olmamakla birlikte, belirli işlemlerden yüksek miktarda nakit üreten kişiler,
      • Şirketin işlem izleme sistemine göre sıra dışı hareketliliği olan ve yüksek tutarlı ve/veya çok sık işlem yapan kişiler,
      • Sermaye Piyasası Kurulunca işlem yasağı getirilmiş kişiler hesabına hareket ediliyor şüphesi doğuran işlemleri gerçekleştiren Kullanıcılar,
      • İzleme ve denetime tabi olmayan yardım kuruluşları ve diğer kâr amacı gütmeyen özellikle sınır ötesi faaliyetleri olan kuruluşlar,
      • Siyasi etki gücü yüksek kişiler (PEP),
      • Offshore, muğlak ve görünüşte bağlantısız yerlerde kurulmuş firmalar (FATF’nin kara listesinde yer alan işbirliği yapmayan ülkeler ve benzeri veri tabanlarında yer alan ülkeler veya yetkili otoritelerce yayınlanan mal varlığı dondurulanlar listelerinde yer alanlar),
      • Yüksek para sirkülasyonu olan iş kollarında faaliyet gösteren kişiler (kıymetli taş ve maden ticareti ile iştigal edenler, sanat galericileri, kumarhaneler, diğer şans oyunu salonları ve online bahis hizmeti veren işyerleri, döviz büfeleri, lüks araç ticareti yapan galeriler, silah ve askeri ürün üretimi ve dağıtımı yapan şirketler vb.) ile bu işyerlerinin sahipleri ve bu işyerlerinde önemli düzeyde kontrolü olan kişiler,
      • Gerçek Faydalanıcının tespit edilemediği veya açıklanmadığı durumlarda ilgili kişiler,
      • Şirket ile aracı vekil kullanarak ilişki kuran kişiler,
      • Şeffaf ortaklık yapısı olmayan şirketler,
      • Bu maddelerde sıralanan işlerin/faaliyetlerin yürütüldüğü işyerlerinden herhangi birine sahip veya bu işleri, faaliyetleri yürüten, söz konusu işyerini/ faaliyetleri kontrolünde bulunduran kişiler.
    • Hizmet Riski

      Hizmet riski; yüz yüze yapılmayan işlemler veya gelişen teknoloji kullanılarak sunulacak yeni hizmet ve ürünler kapsamında Şirketin maruz kalabileceği risklerdir. Şirket’in Kullanıcı profili ve hizmet/ürün yelpazesi dikkate alındığında Kullanıcı işlemleri, alınan gerekli tedbirler çerçevesinde sürdürülür.

      Şirket tarafından sunulan hizmet ve ürünlerin suç gelirlerinin aklanması veya terörün finansmanı riski taşıyıp taşımadığı belirlenirken düzenleyici kurumların, devlet otoritelerinin ve diğer güvenilir kaynakların belirlediği suç gelirlerinin aklanması veya terörün finansmanı riski yüksek hizmet ve ürünler dikkate alınır.

      Şüpheye mahâl vermemek açısından belirtilmelidir ki Kullanıcının kimliğinin tespit edilmesini engelleyecek, isimsiz olarak işlem yapılmasına imkân sağlayacak hizmet ve ürünler yüksek riskli kabul edilir ve sunulmaz.

    • Ülke Riski

      Ülke riski; Aklama ile Terörün Finansmanı suçlarının önlenmesi konusunda yeterli yasal düzenlemelere sahip olmayan, bu suçlarla mücadele konusunda yeterli düzeyde işbirliği yapmayan veya yetkili uluslararası kuruluşlarca riskli kabul edilen ülkelerden T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından duyurulan vatandaşlar, şirketler veya mali kuruluşlar ile girilecek iş ilişkileri sebebiyle maruz kalınabilecek riskleri ifade etmektedir.

      Ekonobi, yalnızca Türkiye’de yerleşik Türk vatandaşı olan gerçek kişilerle işlem yapar. Türk vatandaşı olup da aynı zamanda başka bir riskli ülke vatandaşı olan Türkiye’de yerleşik , gerçek kişiler Ekonobi platformlarında işlem yapmak isterse; Ekonobi bu kişiler özelinde azami dikkat göstermek, görünürde makul amacı bulunmayan işlemlerin amacı ve mahiyeti hakkında mümkün olduğu ölçüde bilgi toplamak, riskli görülmesi halinde bu kişilerle işlem yapmamak ve bunları kayda geçirmek bilinciyle hareket eder.

      Ülke riski, potansiyel riskin belirlenmesinde diğer risk faktörleri ile birlikte dikkate alınır.

      Bir ülkenin daha fazla risk taşıdığı sonucuna ulaştıracak faktörlerden bazıları;

      • T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından duyurulan ülkeler,
      • Birleşmiş Milletler (“UN”), Avrupa Birliği (“EU”), ABD Yabancı Mallar Kontrol Bürosu (“OFAC”) vb. kuruluşların yayınladığı yaptırımlara, ambargolara ve benzer tedbirlere maruz kalan ülkeler,
      • Mali Eylem Görev Gücü (“FATF”) gibi güvenilir kaynaklarca Aklama ile Terörün Finansmanı suçlarının önlenmesine ilişkin uygun yasal düzenlemelere ve diğer önlemlere sahip olmadığı belirtilen ülkeler (“NCCT”),
      • Güvenilir kaynaklarca, bünyelerinde var olduğu tespit edilen terörist organizasyonların faaliyetlerine kaynak veya destek sağladığı belirlenen ülkeler,
      • Güvenilir kaynaklarca, önemli düzeyde yolsuzluk veya diğer suç faaliyetlerine sahip olduğu belirlenen ülkeler,
      • Kara para aklama ile ilgili yeterli kanun ve düzenlemeleri olmayan ülkeler,
      • Gri alanlar olarak adlandırılan hukuk düzeninin uygulanamadığı anti-demokratik bölgeler,
      • Sınır ötesi merkezler, serbest bölgeler, finans merkezleri ve vergi cennetlerinden oluşmaktadır.

8- Müşterinin Tanınması (KYC)

Ekonobi, 5549 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre; müşterinin tanınmasına ilişkin esaslar kapsamında; Şirket nezdinde yapılan veya aracılık edilen işlemlerde işlem yapılmadan önce, işlem yapanlar ile nam veya hesaplarına işlem yapılanların kimliklerini tespit eder ve gerekli diğer tedbirleri alır.

Şirket riskli müşteriler ile iş ilişkisine girmez. Bu kapsamda müşterinin tanınması için sıkılaştırılmış tedbirler uygular. Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanının Önlenmesi kapsamında Şirket içinde saptanan risk tanımlarına karşı tedbirlerin alınmasını ve risk gruplarının ortadan kaldırılmasını amaçlar.

Ekonobi, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanıyla mücadele önlemlerinin bir parçası olarak Kullanıcı risklerinin yönetilmesi sürecini düzenleyen ve uluslararası deneyim olan Müşterini Tanı (Know Your Customer) sürecini yürütmektedir.

Bu kapsamda Kullanıcının kabul süreci; tanımlama ve doğrulama prosedürlerinin uygulanması, hesaplarının izlenmesi ve risklerin belirlenmesi süreciyle devam eden bir prosedür bütünüdür.

Şirket, bu süreci sürekli geliştirmeyi ve değişen dinamiklere göre güncellemeyi hedefler.

Ekonobi, Kullanıcıları ile işlem tesisinden önce ve sürekli iş ilişkisi sürdürülürken, kimliğe ilişkin bilgilerin alınması ve bu bilgilerin doğruluğunun teyit edilmesi suretiyle, sözleşme yapılan kullanıcılar ve bu kullanıcıların adına veya hesabına hareket edenlerin kimliğinin tespit edilmesi gerektiğinin bilinciyle hareket etmektedir.

Bu aşamada, Kullanıcının ad, soyad, doğum tarihi, T.C. kimlik numarası ile geçerli adres bilgilerinin tespiti ve teyidi ile Müşterini Tanı prosedürü işletilmektedir.

Ekonobi, gerekli gördüğü durumlarda KYC/CDD (Know Your Customer/Customer Due Diligence) süreçlerini ve EDD (Enhanced Due Diligence) süreçlerini uygulamaya koyarak üst düzey risk taraması gerçekleştirir.

Yukarıda iletilen tüm bu sebeplerle, müşteriyi tanıma prosedürü çerçevesinde Kullanıcı hakkında yeterli bilgilere sahip olunması amaçlanmaktadır.

  • Kimlik Tespiti
    • Gerçek kişilerde Kimlik Tespiti

      Ekonobi; Türkiye’de yerleşik, 16-65 yaş aralığında ve fiil ehliyetine sahip Türk vatandaşlarına hizmet vermektedir. Gerçek Kişilerde Kimlik Tespiti yapılırken aşağıdaki tabloda yer alan bilgiler Kullanıcıdan alınacak ve bilgilerin doğruluğu teyit edilecektir;

      Gerçek Kişiden Kimlik Tespiti Kapsamında Alınacak BilgiBu Bilgilerin Hangi Belgelerle Doğrulanması Gerektiğinin Teyit Edilmesi
      Türk Uyruklu Olanlar için*
      Adı, soyadı
      Doğum yeri ve tarihi
      UyruğuT.C. nüfus cüzdanı, T.C. sürücü belgesi, pasaport ya da üzerinde T.C. kimlik numarası bulunan özel kanunlarında resmi kimlik hükmünde olan kimlik belgeleri ile
      Türk vatandaşları için kişinin T.C. kimlik numarası ve anne ile baba adı
      Kimlik belgesinin türü ve numarası
      AdresiYerleşim yeri belgesi, e-Devlet veri tabanlarından yararlanmak suretiyle ve ilgili adına düzenlenmiş, herhangi bir kamu kurumunca verilmiş belge veyahut Bakanlıkça uygun görülen diğer belge ve yöntemler ile
      Var olması halinde, telefon numarası, faks numarası, elektronik posta adresiRisk temelli yaklaşım çerçevesinde gerektiğinde bu araçları kullanarak, ilgiliyle irtibat kurulmak suretiyle veya doğrulama kodu göndererek
      Müşterinin İmza Örneği
      Müşterinin İş ve mesleğine ilişkin bilgiler
      Yukarıdaki bilgiler Türk Uyruklu Kullanıcılar için alınmakta olup, Platform şu anda Yabancı Uyruklu Kullanıcı kabul etmemektedir.

      Belgelerin Teyidi:

      Teyide esas kimlik belgesi ve ikâmetgâh belgesinin asıllarının elektronik görüntüsü yetkili makamlarca talep edilmesi durumunda sunulmak üzere alınır ve bu bilgiler kaydedilir.

    • Diğer Potansiyel Kullanıcılar

      Ekonobi; Türkiye’de yerleşik, 16-65 yaş aralığında, fiil ehliyetine sahip Türk vatandaşlarına hizmet vermektedir. Ancak ilerleyen dönemlerde Şirket’in diğer kişilerle de (Ör: Şirketler, Dernekler, Vakıflar vb.) sözleşme ilişkisine girmesi mümkündür. Şirket, bu kişilerle işlem yapmasa ve müşteri ilişkisi tesis etmese dahi uygulanacak olan prosedür burada açıklanan ve mevzuatta belirtilen şekilde yürütülecektir. Buna göre gerçek kişiler dışındaki bu tür kişilerde Müşterinin Tanınması (“KYC”) uygulaması işletilirken, yapılması gereken kimlik tespiti süreci, Tedbirler Yönetmeliği’nin ilgili 7-14. maddeleri arasındaki prosedüre göre tamamlanacaktır. Buna göre;

      İlgili Müşteri TürüUygulanacak Hüküm
      Ticaret siciline kayıtlı tüzel kişilerTedbirler Yönetmeliği’nin 7. maddesi
      Dernek ve vakıflarTedbirler Yönetmeliği’nin 8. maddesi
      Sendika ve konfederasyonlarTedbirler Yönetmeliği’nin 9. maddesi
      Siyasi partilerTedbirler Yönetmeliği’nin 10. maddesi
      Yurt dışında yerleşik tüzel kişilerTedbirler Yönetmeliği’nin 11. maddesi
      Yurt dışında kurulmuş güven sözleşmeleriTedbirler Yönetmeliği’nin 11. maddesi
      Tüzel kişiliği olmayan teşekküllerTedbirler Yönetmeliği’nin 12. maddesi
      Kamu kurumlarıTedbirler Yönetmeliği’nin 13. maddesi
      Başkası adına hareket edenlerTedbirler Yönetmeliği’nin 14. maddesi
    • Başkası Adına veya Hesabına Hareket Edenlerde Kimlik Tespiti

      Ekonobi, bir başkası adına ve hesabına hareket edilip edilmediğini tespit etmek için gerekli tedbirleri alır. Kendi adına ve başkası hesabına hareket eden kimseler için ise; kendilerine sorumluluklarını hatırlatan duyurular, müşterilerin rahatça görebilecekleri şekilde Şirket’in internet sitesinde ve Platformun uygun olan diğer mecralarında ilan edilir. Sürekli iş ilişkisi tesisinde başkası hesabına hareket edilip edilmediğine ilişkin müşterinin yazılı beyanı alınır.

      Bir başkası adına hareket edildiği beyan edildiğinde, işlemi talep edenin kimliği, yetki durumu ve hesabına hareket edilenin kimliği yukarıdaki usule göre tespit edilir. Bu kimlik tespiti gerçek kişilere ilişkin kimlik tespiti ve başkası adına hareket edenlerde kimlik tespiti maddelerine göre yapılacaktır.

      Yapılan işlemler sonrasında kişinin aksi yöndeki beyanına rağmen kendi adına ancak başkasının hesabına hareket ettiğinden şüphelenilmesi halinde Gerçek Faydalanıcının tanınması adına gereken tedbirlere başvurulur.

    • Gerçek Faydalanıcının Tanınması

      Ekonobi, işlemin Gerçek Faydalanıcısının ortaya çıkarılması için gerekli tedbirleri alır.

      Şirket, ticaret siciline kayıtlı tüzel kişiler ile sürekli iş ilişkisi tesis etmeyecek olsa da bu kişilerin gerçekleştirdiği bir işlem ile karşılaşılması ihtimalinde, gerçek faydalanıcının tespitine yönelik olarak tüzel kişiliğin yüzde yirmibeşi aşan hisseye sahip gerçek kişi ortaklarının, bunların gerçek faydalanıcı olduğundan şüphelenilmesi halinde tüzel kişiliği nihai olarak kontrolünde bulunduran gerçek kişileri tespit etmek üzere işlem gerçekleştirip, bunlar da yoksa tüzel kişinin ticaret sicilinde kayıtlı en üst düzey icra yetkisine sahip gerçek kişiler üst düzey yönetici olarak kabul edilerek kimlik tespitini gerçekleştirir.

    • Müteakip İşlemlerde Kimlik Tespiti

      Müteakip işlemlerde Kullanıcının kimlik bilgileri alınır ve mevcut bilgilerle karşılaştırılır. Alınan bilgilere ilişkin herhangi bir şüphenin olması halinde, teyide esas kimlik belgeleri veya noter onaylı suretlerinin ibrazını müteakip bu belgelerde yer alan bilgilerin mevcut bilgilerle bulunanlarla karşılaştırılması suretiyle doğrulanır.

      Müteakip işlemlerde, müşterinin kimliğinin doğrulanması ve kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerin güncel tutulmasına yönelik gerekli tedbirler alınır.

  • Risk Durumuna Göre İlave Tedbirler

    Ekonobi, kimlik tespiti ve risk yönetimi prosedürlerine uygun olarak yapılan değerlendirmeler neticesinde belirli Kullanıcıları riskli olarak kategorize edebilir. Şirket, yüksek riskli olarak kabul ettiği Kullanıcılar açısından ilave tedbirler kapsamında riskle orantılı olarak aşağıdaki tedbirlerden birini veya birkaçını uygulayabilir;

    • Kullanıcılar hakkında ilave bilgi edinmek ve Kullanıcı ile Gerçek Faydalanıcının kimlik bilgilerini daha sık güncellemek,
    • İş ilişkisinin mahiyeti hakkında ilave bilgi edinmek,
    • İşleme konu malvarlığının ve Kullanıcıya ait fonların kaynağı hakkında mümkün olduğu ölçüde bilgi edinmek,
    • İşlemin amacı hakkında bilgi edinmek,
    • Uygulanan kontrollerin sayı ve sıklığını artırmak ve ilave kontrol gerektiren işlem türlerini belirlemek suretiyle iş ilişkisini sıkı gözetim altında tutmak.

    Şirket tarafından yüksek riskli olarak belirlenen Kullanıcılar için ayrıca izleme ve kontrol faaliyeti gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda:

    • Kullanıcının “yüksek riskli kullanıcı” olarak değerlendirilmesi halinde, Kullanıcıya ilişkin ilave bilgiler alınmakta ve kaydedilmektedir. Tüm yeni yüksek riskli Kullanıcılar için özel bir “Müşteri Tanıma Formu” alınmaktadır..
    • Yüksek riskli Kullanıcıların Müşteri Tanıma Formunun daha sık güncellenmesi Şirket nezdinde gerçekleştirilebilmektedir.
    • Yüksek riskli Kullanıcı olarak belirlenen Kullanıcıların cüzdanları, işlemleri ve hesap hareketleri işlem bazında üretilen listeler üzerinden uyum birimi tarafından incelenir. Söz konusu incelemenin yapıldığına ilişkin raporlar, Yönetim Kurulu’na düzenli olarak iletilir.
  • İşlemin Reddi ve İş İlişkisinin Sona Erdirilmesi

    Ekonobi, Tedbirler Yönetmeliği’nin 22 nci maddesinde düzenlenen işlemin reddi ve iş ilişkisinin sona erdirilmesine ilişkin düzenlemeyi dikkate almaktadır. Bu kapsamda;

    Ekonobi; kimlik tespiti yapamadığı veya iş ilişkisinin amacı hakkında yeterli bilgi edinemediği durumlarda; iş ilişkisi tesis etmez ve kendisinden talep edilen işlemi gerçekleştirmez. Şirket, bu kapsamda isimsiz veya hayali isimlere hesap açmaz.

    Ekonobi, daha önce elde edilen müşteri kimlik bilgilerinin yeterliliği ve doğruluğu konusunda şüphe duyulması nedeniyle yapması gereken kimlik tespit ve teyidinin yapamadığı durumda, iş ilişkisini sona erdirir. Bu hususun şüpheli işlem olup olmadığı hususu Şirket tarafından ayrıca değerlendirilir.

9- İzleme Ve Kontrol

Ekonobi tarafından gerçekleştirilecek izleme ve kontrol faaliyetlerinin amacı, Şirket’i olası risklerden korumak ve faaliyetlerinin Kanuna, ikincil mevzuata, kurum ilke ve prosedürlerine uygun olarak yürütülüp yürütülmediğinin sürekli olarak izlenmesi ve kontrol edilmesidir. Bu sayede, olağan dışı/şüpheli faaliyetlerin belirlenmesi, analiz edilmesi ve gerektiği hallerde raporlanması konusunda risk temelli bir yöntem oluşturulur.

Bu izleme ve kontroller kapsamında tespit edilen eksiklikler gerekli tedbirlerin alınması için ilgili birimlere raporlanarak sonuçları takip edilir. İzleme ve kontrol faaliyetinin etkin biçimde gerçekleştirilebilmesini sağlayabilmek amacıyla bu faaliyeti yürütecek olan personelin kurum içi bilgi kaynaklarına ulaşması temin edilir. İzleme ve kontrol faaliyetinin gerçekleştirilmesinde, güncel teknolojik imkanlardan da faydalanılır.

İzleme ve kontrol faaliyetleri kapsamında münferit olarak;

  • Yüksek riskli müşteriler ile işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
  • Karmaşık ve olağandışı işlemlerin izlenmesi ve kontrolü,
  • Kullanıcı tarafından yürütülen işlemin; Kullanıcının işine, risk profiline ve fon kaynaklarına dair bilgiler ile uyumlu olup olmadığının iş ilişkisi süresince devamlı olarak izlenmesi,
  • Yüz yüze olmayan işlemlerin kontrolü,
  • Yeni sunulan ürünler ve teknolojik gelişmeler nedeniyle suistimale açık hale gelebilecek hizmetlerin risk odaklı kontrolü,

olmak üzere ilgili izleme ve kontrol faaliyetleri gerçekleştirilmektedir. Şirket, risk temelli yaklaşım ile gerçekleştirilecek bu faaliyetler kapsamında, pozitif bir eşleşme belirlediğinde gereken aksiyonların alınması ile ilgili süreci yürütecektir.

10- Şüpheli İşlem Bildirimi

Şüpheli işlem bildirimi (ŞİB), Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı suçlarıyla mücadelenin en önemli unsurlarındandır. Şüpheli işlem bildirimi, yükümlüler ile mali istihbarat biriminin (MASAK) işbirliğiyle, Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı faaliyetlerinin tespit edilebilmesini ve önlenebilmesini amaçlamaktadır. Şüpheli işlem, 5549 sayılı Kanunun 4/1 inci maddesinde ve Tedbirler Yönetmeliğinin 27/1 inci maddesinde tanımlanmış olup, şüpheli işlem bildiriminin usul ve esasları Tedbirler Yönetmeliğinin 27 ila 30 uncu maddelerinde ve 13 Sıra No.lu MASAK Genel Tebliğinde düzenlenmiştir.

İşleme konu fon veya malvarlığının yasadışı kaynaktan elde edilmiş olabileceği veya yasadışı bir amaçla kullanılacağı yönünde bir değerlendirme yapılıyorsa, işlemin şüpheli olduğu kabul edilir. Bu değerlendirme, personelin algı ve sezişlerine, işlemin yapılması sırasındaki müşterinin davranışlarına, müşteri risk değerlendirmesine, müşteri hakkında daha önce elde edilmiş olan bilgilere, yapılan işlemin ve işlem tutarının müşterinin mali profili ile uyumuna ve diğer unsurlara göre oluşacak kanaate göre belirlenir.

Şüpheli İşlem bildiriminde bulunulabilmesi için “bilgi”, “şüphe” veya “şüpheyi gerektirecek bir hususun” bulunması yeterli olup kesin delillerin varlığı aranmaz.

Şüpheli İşlemler Ekonobi tarafından tutar gözetilmeksizin MASAK’a bildirilir. Bildirimler elektronik ortamda MASAK’ın geliştirdiği EMİS.ONLINE sistemi kullanılarak veya posta yoluyla yapılır.

Şüphe veya şüpheyi gerektiren makul bir sebebin olup olmadığı hususu gerektiğinde birden çok işlem bir arada ele alınarak değerlendirilir. Ayrıca bir Şüpheli İşlemin devamlı bilgi verme kapsamında Şirket tarafından MASAK’a bildirilmiş olması, bu işlem hakkında Şüpheli İşlem bildirimi yapılması yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.

Şirket, şüpheli işlemleri işleme ilişkin şüphenin oluştuğu tarihten itibaren en geç on iş günü içinde, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde ise derhal MASAK’a bildirir.

Şüpheli İşlem olarak görülebilecek ve burada sayılanlarla sınırlı olmayan örneklerden bazıları şunlardır:

  • Yeni açılmış bir hesapta kısa aralıklarla yüksek montanlı işlemlerin gerçekleştirilmesi,
  • Tutar sınırlarına takılmamak için parçalama yönteminin kullanılması,
  • Satın alınan kripto varlıkların derhal başka bir borsaya –özellikle AML/CFT düzenlemesinin zayıf olduğu başka bir yargı alanında faaliyet gösteren- aktarılması,
  • Kripto varlıkların bir borsaya yatırıldıktan kısa süre sonra geri çekilmesi (işlem ücretlerine rağmen),
  • Kripto varlıkların bir borsaya yatırıldıktan kısa süre sonra - portföy çeşitlendirmesi gibi mantıklı bir açıklaması yoksa- birden fazla kripto varlığa dönüştürülmesi,
  • Kripto varlıkların bir borsaya yatırıldıktan kısa süre sonra özel bir cüzdana çekilmesi,
  • Benzer işlemlerin kısa süre içerisinde aynı IP üzerinden gerçekleştirilmesi,
  • Aynı IP adresinden çok sayıda hesaba erişim sağlanması,
  • Aynı IP adresinden çok sayıda hesap açılması,
  • Yabancı borsadaki tek bir cüzdana birden fazla kişi tarafından transfer yapılması,
  • Bir hesaptan yabancı borsalardaki çok sayıda cüzdana transfer yapılması,
  • Yabancı borsalardaki farklı hesaplardan tek bir cüzdana transfer yapılması,
  • Yeni hesap açan kişinin ilk yatırımının mali profili ile uyumsuz şekilde çok yüksek tutarda olması,
  • Yüksek tutarda yatırım yapan kişinin aynı gün yüksek tutarda satış yapması veya aynı gün tüm parayı çekmesi,
  • Birden fazla cüzdandan tek bir cüzdana gelen paranın oradan da başka bir cüzdana aktarılması,
  • Bilindik bir kripto varlığın merkezi bir borsaya taşınması ve daha sonra derhal daha az bilindik bir kripto varlıklara çevrilmesi,
  • Kripto varlıkların, kumar, illegal bahis, dark web vb. yasadışı faaliyetler amacıyla kullanıldığı bilinen veya forumlarda bu amaçla paylaşılan cüzdanlara gönderilmesi,
  • Yeni açılmış bir hesapta hiçbir trade işlemi olmaksızın yalnızca başka cüzdandan gelen paraların nakit olarak çekilmesi,
  • Daha önce şüpheli işlem bildirimine konu olmuş bir IP’den yeni bir hesap açılması,
  • Daha önce şüpheli işlem bildirimine konu olmuş bir kişinin transfer ettiği cüzdana farklı kişiler tarafından da transfer yapılması,
  • Platform kullanıcılarının yaş ortalamasının oldukça üzerinde yer alan ve kripto varlıklara ilişkin teknolojilere aşina görünmeyen kişiler tarafından işlemler gerçekleştirilmesi,
  • Müşteriye ait telefon, e-posta, IP adresi gibi bilgilerinin sıklıkla değiştirilmesi,
  • Aynı gün içinde ve kısa zaman aralıklarında aynı hesaba farklı IP'lerden giriş kaydı bulunması,
  • İşlem açıklamasında yasadışı ibarelerin yer alması,
  • Kripto varlık nakte çevirilirken çok sayıda banka hesabına bölünerek çıkartılması.

Yukarıdaki sıralanan örneklerin dışında; Müşteri Profiline İlişkin Tipler, Gerçekleştirilen İşlemler İlişkin Tipler, İşlemler İle İlgili Genel Tipler, Terör Örgütleri İle Bağlantısından Şüphelenilen Kişiler veya Riskli Ülkelerle Gerçekleştirilen İşlemlere İlişkin Tipler, Kâr Amacı Gütmeyen Kuruluşlara İlişkin Tipler’de görülen şüpheli işlem durumlarında, MASAK’ın yayımlamış olduğu “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıları için Şüpheli İşlem Bildirim Rehberi”i dikkate alınır.

Şüpheli İşlem bildiriminden önce ilgili işlem ve Kullanıcı hakkında ayrıntılı araştırma yapılması gerektiği hallerde, bu araştırma yapılırken ilgili kişinin kendisi hakkında bildirimde bulunulacağından kuşkulanabileceği her tür tutum ve davranıştan kaçınılır.

Ekonobi, MASAK’a Şüpheli İşlem bildiriminde bulunduğu veya bulunacağı konusunda, yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanları ve yargılama sırasında mahkemeye yapılanlar hariç olmak üzere işlemin tarafları da dahil olmak üzere Sır Saklama Yükümlülüğü gereğince herhangi bir kişiye bilgi vermez. Bu yükümlülük, herhangi bir şekilde Şüpheli İşlem bildiriminde bulunulduğunu öğrenen kişileri de kapsar.

11- Bilgi Ve Belge Verme

Ekonobi, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 7 nci maddesi ve Tedbirler Yönetmeliği gereğince; MASAK ve denetim elemanları tarafından istenilecek her türlü bilgi, belge ve bunlara ilişkin her türlü ortamdaki kayıtları, bu kayıtlara erişimi sağlamak veya okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri tam ve doğru olarak vermek ve gerekli kolaylığı sağlamakla sorumludur.

Şirket, savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, özel kanunlarda yazılı hükümleri ileri sürerek bilgi ve belge vermekten kaçınamaz. Bu konuda Şirket temsilcileri, yönetici ve çalışanları kendilerine yöneltilen tüm talepleri yerine getirerek, fiziken yapılacak denetimde defter ve belgeleri denetime hazır bulundurur, tüm bilgi işlem sistemini denetimin amaçlarına uygun olarak denetim elemanlarına açar ve veri güvenliğini sağlama konusunda gerekli tedbirleri alır.

12- Devamlı Bilgi Verme

Ekonobi, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 6 ncı maddesi ve Tedbirler Yönetmeliğince, taraf olduğu veya aracılık ettiği işlemlerden, Bakanlıkça belirlenecek tutarı aşanları MASAK’a bildirecektir. Devamlı bilgi verme yükümlülüğü kapsamındaki işlemlerin tespitinde mahiyet itibarıyla birbiriyle bağlantılı işlemler tek bir işlem olarak değerlendirilir. Hafta sonu ve tatil günleri ile gece boyunca yapılan işlemler, bu işlemlerin yapıldığı zamanı takip eden ilk iş gününün işlemi olarak kabul edilerek MASAK’a bildirilir.

13- Bilgi Ve Belgelerin Saklanması, İbrazı

Ekonobi, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 8. maddesi ve Tedbirler Yönetmeliğinin 46. maddesi gereğince her türlü ortamdaki, yükümlülüklere ve işlemlere ilişkin belgeleri düzenleme tarihinden itibaren, defter ve kayıtları son işlem tarihinden; kimlik tespitine ilişkin belge ve kayıtları son işlem tarihinden itibaren sekiz yıl süre ile muhafaza eder. Bu kayıtların istenmesi halinde yetkililere ibrazını gerçekleştirir. Şirket, Platform içerisindeki hesaplarla ilgili kimlik tespitine ilişkin belgelerin muhafaza süresinin başlangıç tarihini hesabın kapatıldığı tarih olarak belirler.

MASAK’a yapılan şüpheli işlem bildirimine yönelik belge ve kayıtlar, bildirime ek yapılan belgeler, Uyum Görevlisinin bildirimde bulunmama kararı verdiği şüpheli işlemlere ilişkin yazılı gerekçeler de muhafaza ve ibraz yükümlülüğü kapsamındadır.

14- Eğitim

Eğitim faaliyetleri, kanunlar ve bu kanunlar uyarınca çıkarılmış ikincil mevzuatta yer alan yükümlülüklere uyumun sağlanması, Şirket personelinin işbu Politikaya ve prosedürlere uygun davranmalarının sağlanması amacıyla bilgilendirilmesi, personelin risk temelli yaklaşım konusunda sorumluluk bilincinin artırılması, kurum kültürünün oluşturulması ve personelin bilgilerinin güncellenmesi amacıyla gerçekleştirilmektedir.

Eğitim faaliyetleri Uyum Görevlisi gözetiminde ve koordinasyonunda gerçekleştirilir.

Eğitim faaliyetinin Ekonobi geneline yayılmasını sağlamak için seminer ve paneller düzenlenebilir, çalışma grupları oluşturulabilir, eğitim faaliyetlerinde görsel ve işitsel materyaller kullanılabilir, intranet veya extranet üzerinden çalışan bilgisayar destekli eğitim programları gibi eğitim yöntemlerinden ve uygun görülen herhangi bir yöntemden yararlanılabilir. Bu konuda seçim yetkisi eğitim faaliyetini verecek olan Uyum Görevlisi’ndedir.

İşbu Politika kapsamında Ekonobi tarafından verilecek eğitim faaliyetleriyle, aşağıdakilerin gerçekleştirilmesi amaçlanır:

  • Şirket Kullanıcılarını, çalışanlarını ve toplumu suçlar hakkında bilgilendirmek ve bu kişileri suçlulara karşı korumak,
  • Kanunlara ve denetleyici/düzenleyici otoritenin gerekliliklerine uymak ve düzenlemelerin paydaşları nasıl etkilediğini anlatmak,
  • Uluslararası finans kuruluşlarının standartlarına uymak ve bunların gerektirdiği yetkinliklere sahip olmak,
  • Risk alanlarını azaltmak, bunlarla ilgili gerekli tedbirleri almak ve tüm asli görevleri güvenli ve etkin bir şekilde yerine getirmek,
  • Çalışanların şüpheli işlemlerde doğru sorular sormasını sağlamak,
  • Olağan dışı veya şüpheli faaliyetleri belirleyip raporlamak, olası şüpheli işlemleri gerekli mercilere bildirmek,

Ekonobi personelinin bilgilerini güncel tutmak için her yıl en az bir defa eğitim verilir ve bu eğitim esnasında çalışanlara sorumlulukları hatırlatılarak, Şirket protokol ve prosedürleri ile mevzuattaki her türlü değişiklikler hakkında bilgi verilir.

15- İç Denetim

Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanının Önlenmesi kapsamındaki uyum programının etkinliği ve yeterliliği İç Denetim Birimi tarafından kontrol edilir. Bu kontroller ile İç Denetim Birimi, Yönetim Kurulu’na güvence sağlamaktadır.

İç Denetim Birimi tarafından yapılacak olan iç denetim faaliyetleri, Yönetim Kurulu tarafından yetkilendirilecek kişi veya kişilerce yerine getirilir. Bu kapsamda yetkilendirilecek personelin denetim faaliyetini bağımsız şekilde yerine getirebilmesini sağlamak amacıyla, icrai görevlerde daha önce görev almamaları ve yetkilendirilmemeleri gerekir.

Ekonobi tarafından risk temelli bir yaklaşımla incelenmesi ve denetlenmesi sağlanacak ve iç denetim faaliyetleri kapsamına girecek temel noktalar şunlardır:

  • Şirket politika ve prosedürlerinin yeterliliği ve etkinliği,
  • Risk yönetiminin yeterliliği ve etkinliği,
  • İzleme ve kontrol faaliyetlerinin yeterliliği ve etkinliği,
  • Eğitim faaliyetlerinin yeterliliği, verimliliği ve etkinliği,
  • İşlemlerin mevzuata ve kurum politika ve prosedürlerine uygun olarak yürütülüp yürütülmediği.

İç denetim faaliyetinin neticesinde; varsa, ortaya çıkarılan eksiklik, hata ve suistimaller ile bunların yeniden ortaya çıkmasının önlenmesine yönelik görüş ve öneriler Yönetim Kuruluna raporlanır.

16- Yürürlük

İşbu Politika Şirket Yönetim Kurulu tarafından onaylandığı tarih itibariyle yürürlüğe girer.

Revizyon NumarasıDeğişimin KonusuTarihOnaylayan/ İmza
V 1.0Orijinal01.06.202301.06.2023 tarihli Yönetim Kurulu Kararı